نمک ماده غذایی است که به عنوان یک افزودنی مورد استفاده قرار می گیرد. از نمک به طور گسترده در پخت و پز بهره برداری میشود زیرا به غذاها طعم و مزه میدهد. در حال حاضر انواع نمک در بازار وجود دارند. نمک برای تنظیم فشار خون بدن، تعادل آب و الکترولیتها و بهبود عملکرد عضلات نقش مهمی ایفا می کند.
مصرف نمک باید به صورت معقول صورت گیرد. استفاده بیش از حد نمک میتواند به مشکلات سلامتی منجر شود. از جمله این مشکلات می توان به افزایش فشار خون، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، مشکلات کلیوی و اختلالات الکترولیتی اشاره نمود.
انواع نمک خوراکی:
در پخت و پز، انواع نمک خوراکی را مشاهده می نماییم که هرکدام خصوصیات و کاربردهای متفاوتی دارند. در زیر، به برخی از انواع رایج نمک خوراکی اشاره میکنیم:
- نمک خوراکی کوشر: این نوع نمک دارای دانههای بزرگتری است و به عنوان یک نوع نمک خشک معمولاً در آشپزخانهها استفاده میشود. این نمونه از انواع نمک خوراکی از رسوبات سنگ نمک تهیه می گردد.
- نمک خوراکی دریایی: این نمک از آب دریا، به صورت طبیعی تهیه میشود. طعم غنیتری نسبت به انواع نمک خوراکی کوشر دارد و معمولاً در غذاهای دریایی مورد استفاده قرار میگیرد.
بررسی خواص انواع نمک
- نمک خوراکی آلی: این نوع نمک از منابع طبیعی و آلی به دست میآید و معمولاً فاقد مواد افزودنی و شیمیایی است. برخی از نمکهای خوراکی آلی شامل نمک دریا، نمک هیمالیا و نمک سنگیان میشوند.
- نمک خوراکی طعم دار: برخی از انواع نمک خوراکی حاوی ادویهجات، گیاهان دارویی یا مواد معطر هستند تا به غذاها طعم و مزه خاصی بدهند. برخی از طعم معروف شامل نمک سیر، نمک فلفل، نمک لیمو و نمک برگه کاری هستند.
- نمک خوراکی کم سدیم: این نوع نمک حاوی کمترین میزان ناتریوم است و برای افرادی که نیاز به مصرف کمتر نمک دارند، مناسب می باشد. سدیم در این نمک معمولاً با مواردی مانند پتاسیم یا منیزیم جایگزین میشود.
انواع نمک دریایی:
نمک دریایی یکی از انواع نمک خوراکی است که از آب دریا به دست میآید. این نوع نمک به دلیل طعم غنی و مزه متمایزی که دارد، در پخت و پز و سایر فرآیندهای خوراکی استفاده میشود. در زیر، به برخی از انواع نمک دریایی معروف اشاره میکنیم:
· دریایی خام:
این نوع نمک دریایی به صورت طبیعی از آب دریا تهیه میشود. نمک دریایی خام غنی از مواد معدنی مانند منگنز، پتاسیم و روی است و طعمی غنیتر و متمایز تری نسبت به نمک خوراکی کوشر دارد.
· دریایی خالص:
این نوع نمک دریایی معمولاً از آب دریایی تصفیه شده تهیه می گردد و عاری از مواد غیر معدنی و آلودگیها است. انواع نمک دریایی خالص عموماً به صورت بلورهای سفید رنگ و با دانههای ریزتری در دسترس می باشند.
· دریایی با طعم:
برخی از انواع نمکهای دریایی حاوی ادویهجات یا گیاهان دارویی هستند تا به غذاها طعم و مزه خاصی بدهند. مثالهایی از نمک دریایی با طعم عبارتند از نمک دریایی با طعم سیر، نمک دریایی با طعم فلفل، و نمک دریایی با طعم رزماری.
انواع نمک صنعتی:
نمک صنعتی نوعی نمک است که به صورت صنعتی تولید میشود و برای کاربردها و فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع نمک عموماً خالصتر از انواع نمک خوراکی است و شامل افزودنیها و مواد شیمیایی دیگر می باشد. در زیر، به برخی از انواع نمک صنعتی معروف اشاره میکنیم:
بررسی ویژگی های انواع نمک
- نمک صنعتی خالص: این نوع نمک با استفاده از فرآیندهای پالایش و تصفیه، به صورت خالص تولید میشود. این نمک معمولاً در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، تولید پلاستیک و … مورد استفاده قرار میگیرد.
- نمک صنعتی آبشویی: این نوع نمک صنعتی برای بهره برداری در سیستمهای آبشویی صنعتی مانند تصفیه آب، تصفیه خاک، انتقال حرارت و سیستمهای تولید بخار مورد استفاده قرار میگیرد. این نمک برای تنظیم سطح آب و رسوب آهن و کلسیم در آب کاربرد دارد.
- انواع نمک صنعتی برفپاشی: این نوع نمک صنعتی برای عملیات برفپاشی در شهرها و جادهها استفاده میشود. این نمک معمولاً حاوی کلراید سدیم است و با پاشیدن بر روی سطح جادهها، اثر آنتییخی و ضد لغزش دارد.
- نمک صنعتی برای صنایع نفت و گاز: در صنایع نفت و گاز، نیاز به نمکهای صنعتی خاصی وجود دارد که برای فرآیندهای استخراج، تصفیه و حفاری استفاده میشوند. این نمکها ممکن است شامل افزودنیها و مواد شیمیایی خاصی باشند تا با شرایط صنعتی سازگاری پیدا کنند.
انواع نمک معدنی:
این نمونه از انواع نمک که با استخراج از معادن نمکی به دست میآید. این نمکها به دلیل طعم متمایز و غنیتر نسبت به نمک خوراکی کوشر و استفادههای مختلف، محبوبیت زیادی دارند. در زیر، به برخی از انواع نمک معدنی معروف اشاره میکنیم:
- هیمالایا:
این نمک از معادن نمکی در کوههای هیمالیا در پاکستان استخراج میشود. این نمک به دلیل رنگ صورتی خاص خود، معروف است.
· فرونتو:
این نمک از دریاچه فرونتو در بولیوی استخراج میشود. طعم ملایم و متمایزی دارد و معمولاً در پخت و پز و تزئین غذاها استفاده میشود. نمک معدنی فرونتو نیز حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد معدنی از جمله منیزیم، کلسیم و پتاسیم است.
· سلتیک:
این نمک از سواحل بریتانیا و ایرلند استخراج میشود. طعم غنی و متمایزی دارد و معمولاً در آشپزی و تهیه غذاها استفاده میشود.
انواع نمک رنگی:
نمکهای رنگی، نوعی نمک هستند که به طریقی رنگهای مختلف به آنها اضافه شده است. این نمکها برای تزئین ظاهر غذاها، میزهای غذاخوری و آشپزی استفاده میشوند. در زیر، به برخی از انواع نمک رنگی رایج اشاره میکنیم:
· رنگی طبیعی:
رنگ این نمکها با کمک مواد طبیعی و خوراکی تغییر می کند. برخی از مواد مورد استفاده در ساختار آنها شامل زعفران، گیاهان دارویی، پودر چای و … میباشد. این نمکها رنگهای طبیعی و طعم متمایزی را به غذاها اضافه میکنند.
بررسی کاربرد انواع نمک
· رنگی مصنوعی:
این نمونه از انواع نمکها با استفاده از مواد شیمیایی و رنگهای مصنوعی تولید میشوند. رنگهای مصنوعی معمولاً به نمکها اضافه میشوند تا ظاهر رنگارنگی به آنها ببخشند.
· رنگی مخلوط:
برخی از نمکها ترکیبی از نمکهای طبیعی و رنگهای مصنوعی هستند. این نمکها میتوانند رنگهای متنوعی مانند قرمز، آبی، سبز، زرد و … داشته باشند. آنها به طور معمول برای تزئین ظاهر غذاها استفاده میشوند.
در نظر داشته باشید که امروزه کارخانه های نمک بسیاری در ایران وجود دارند و به همین دلیل انواع نمک از برندهای مختلف در بازار مشاهده می شود. با این حال برند شوران نمک تولیدی توسط کارخانه نمک طهران بوده که علاقه مندان زیادی را به سمت خود جلب نموده است.